Towary najczęściej przewożone drogą morską
Transport morski odgrywa bardzo ważną rolę w globalnym handlu – szacuje się, że większość światowego wolumenu towarów płynie statkami. Dzięki ogromnej ładowności statków i stosunkowo niskim kosztom przewozu, drogą morską można dostarczać praktycznie każdy rodzaj ładunku na duże odległości. Poniżej przedstawiamy główne kategorie towarów najczęściej wysyłanych morzem.
Surowce energetyczne i mineralne
Jednymi z najczęściej transportowanych drogą morską towarów są surowce naturalne, zwłaszcza paliwa i surowce energetyczne. Olbrzymie tankowce każdego dnia przewożą ropę naftową i produkty naftowe między krajami produkującymi a konsumentami na całym świecie. Podobnie gazowce transportują gaz ziemny w formie skroplonej (LNG) do portów importujących ten surowiec. Oprócz paliw, masowce (statki do przewozu ładunków masowych) przewożą ogromne ilości surowców mineralnych, takich jak węgiel oraz rudy metali (np. ruda żelaza, miedzi czy boksytu). Surowce te stanowią podstawę wielu gałęzi przemysłu, a żegluga morska umożliwia ich ekonomiczny transport na interkontynentalnych trasach. Warto dodać, że drogą morską płyną także inne materiały masowe: zboża (np. pszenica, kukurydza, soja), nawozy, cement czy kruszywa budowlane. Statki masowe i specjalistyczne jednostki są przystosowane do załadunku takich towarów luzem, co pozwala na przewiezienie naraz setek tysięcy ton ładunku.
Produkty rolno-spożywcze
Żywność i artykuły rolne również należą do istotnych towarów transportowanych statkami. Transport morski umożliwia przewóz dużych partii zbóż, cukru, olejów roślinnych czy pasz na ogromne odległości. Ponadto w kontenerach chłodniczych masowo wysyła się produkty spożywcze wymagające kontrolowanej temperatury. Przykładem mogą być owoce egzotyczne (banany, ananasy, cytrusy), warzywa, produkty mrożone, a nawet czekolada czy nabiał. Dzięki specjalnym kontenerom chłodniczym (reeferom) utrzymującym odpowiednią temperaturę i wilgotność, drogą morską bezpiecznie płyną towary szybko psujące się, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu trudno było dostarczyć na duże odległości. W skali światowej ogromny udział w transporcie morskim mają także produkty spożywcze luzem, np. zboża wspomniane wyżej czy ryż i kawa (te ostatnie często przewożone są w workach lub big-bagach w kontenerach). Można więc powiedzieć, że morzem na stoły konsumentów trafiają podstawowe produkty żywnościowe z różnych stron świata.
Maszyny i pojazdy
Statki stanowią niezastąpiony środek transportu dla ładunków o bardzo dużych gabarytach i wadze, których przewóz inną drogą byłby trudny lub niemożliwy. Maszyny przemysłowe, urządzenia produkcyjne, elementy linii technologicznych – to wszystko często wysyłane jest drogą morską, zwłaszcza gdy ładunek jest zbyt ciężki lub zbyt duży, by zmieścić się do samolotu. W kontenerach transportuje się rozmaite maszyny i sprzęt (np. urządzenia rolnicze, budowlane, górnicze), odpowiednio zabezpieczone na czas podróży. W przypadku naprawdę ogromnych obiektów (np. elementy elektrowni, duże konstrukcje stalowe, turbiny wiatrowe) wykorzystuje się specjalistyczne statki do ładunków ponadgabarytowych oraz barki i pontony – pozwalają one przewieźć nawet kilkusettonowe kolosy przez oceany. Inną ważną grupą są pojazdy i środki transportu. Statki typu Ro-Ro (Roll-on/Roll-off) i autonomowce umożliwiają masowy transport samochodów osobowych, ciężarówek, maszyn budowlanych czy nawet lokomotyw i wagonów kolejowych. Każdego roku miliony nowych aut płyną statkami z fabryk w Azji do Europy, Ameryki czy Afryki – jest to najbardziej opłacalna metoda dostarczenia pojazdów na inne kontynenty. Bez transportu morskiego globalny handel sprzętem i pojazdami na obecną skalę nie byłby możliwy.
Towary drobnicowe w kontenerach
Współczesny transport kontenerowy sprawił, że drogą morską można łatwo przewozić drobnicę, czyli wszelkie mniejsze towary w jednostkowych opakowaniach. Kontener jest uniwersalną skrzynią, do której można załadować praktycznie każdy rodzaj ładunku wymagający ochrony i zorganizowanego transportu. Najczęściej statkami w kontenerach wysyłane są towary konsumpcyjne i przemysłowe: odzież, tekstylia, obuwie, meble, zabawki, sprzęt AGD, a także elektronika użytkowa (telewizory, komputery, urządzenia RTV itp.). Ogromna część globalnego handlu między Azją a resztą świata odbywa się właśnie w kontenerowcach – z Chin drogą morską przypływają kontenery pełne ubrań, zabawek, dekoracji, a także podzespołów elektronicznych i gotowych urządzeń elektronicznych. W drugą stronę eksportuje się np. maszyny, urządzenia czy produkty chemiczne. Fracht morski kontenerów jest stosunkowo tani i pozwala na skalę masową dostarczać produkty gotowe do sprzedaży w dowolne miejsce na świecie. Dla mniejszych nadawców istnieje również możliwość wysyłki drobniejszych partii jako tzw. drobnica zbiorowa (LCL), gdzie kilka przesyłek różnych klientów dzieli przestrzeń jednego kontenera. Dzięki temu nawet średnie i małe firmy mogą korzystać z transportu morskiego swoich towarów, łącząc przesyłki tak, aby wypełnić kontener wraz z innymi. Można śmiało stwierdzić, że jeśli dany produkt nie musi dotrzeć bardzo szybko do miejsca przeznaczenia, to najprawdopodobniej płynie on statkiem – od ubrań, przez artykuły spożywcze, po części samochodowe.
Towary najczęściej przewożone drogą lotniczą
Transport lotniczy to najszybszy sposób dostarczania ładunków na duże odległości. Samolotem można przemieścić towar z jednego kontynentu na drugi w ciągu kilkunastu godzin, podczas gdy statek potrzebuje na to kilkunastu dni lub nawet tygodni. Nic więc dziwnego, że drogę lotniczą wybiera się przede wszystkim dla ładunków pilnych, wrażliwych na czas lub bardzo wartościowych. Mimo wyższych kosztów, fracht lotniczy jest niezastąpiony w sytuacjach, gdy liczy się szybka dostawa lub szczególne warunki przewozu. Poniżej opisujemy grupy towarów, które najczęściej wysyła się samolotem.
Żywność świeża i szybko psująca się
Jedną z głównych kategorii produktów transportowanych drogą lotniczą jest świeża żywność o krótkim terminie przydatności. Samoloty cargo codziennie przewożą tysiące ton towarów spożywczych, które muszą dotrzeć do celu błyskawicznie, zanim się zepsują. Należą do nich m.in. owoce miękkie (jagody, maliny, truskawki) i warzywa wymagające szybkiej dostawy, świeże owoce tropikalne poza sezonem, a także owoce morza i ryby prosto z porannego połowu. Dla przykładu świeże ryby złowione w Azji czy Afryce często już następnego dnia są sprzedawane na targach w Europie – umożliwia to właśnie transport lotniczy w kontrolowanej temperaturze. Innym przykładem są cięte kwiaty, np. róże, tulipany czy orchidee – aby zachować świeżość, kwiaty z odległych krajów (Kenii, Ekwadoru, Kolumbii) dostarcza się samolotami w ciągu kilkunastu godzin do hurtowni kwiatowych na całym świecie. To samo dotyczy żywych roślin wymagających szybkiego i ostrożnego przewozu. Choć część żywności (np. banany, soki, zboża) płynie statkami w kontenerach chłodniczych, to najbardziej delikatne i wymagające szybkiej dostawy produkty spożywcze korzystają z frachtu lotniczego.
Leki i wyroby medyczne
Bardzo istotnym segmentem ładunków lotniczych są farmaceutyki oraz produkty medyczne. Leki, szczepionki, surowice, krew i organy do przeszczepów – te wszystkie ładunki często muszą być dostarczone w krótkim czasie i w ściśle kontrolowanych warunkach. Transport lotniczy zapewnia utrzymanie odpowiedniej temperatury i bezpieczeństwa dla takich produktów. Przykładowo, w okresie pandemii samoloty na całym świecie rozwoziły szczepionki wymagające utrzymywania łańcucha chłodniczego na poziomie nawet -70°C. Również inne wyroby medyczne, jak specjalistyczna aparatura diagnostyczna, urządzenia chirurgiczne czy części do sprzętu medycznego, są często przewożone drogą lotniczą – zwłaszcza gdy liczy się czas lub delikatność ładunku. Wiele krajów importuje leki i materiały medyczne samolotami, aby uzupełnić szybko braki w szpitalach i aptekach. Dzięki temu pacjenci mogą w krótkim czasie otrzymać niezbędne produkty ratujące zdrowie i życie, niezależnie od tego, gdzie zostały wyprodukowane.
Elektronika i sprzęt wysokiej technologii
Urządzenia elektroniczne oraz inny sprzęt zaawansowany technologicznie często podróżują samolotami, mimo że te same produkty w dużych ilościach wysyła się również statkami. Transport lotniczy jest wybierany szczególnie wtedy, gdy elektronika musi trafić na rynek szybko – na przykład premiera nowego modelu telefonu czy laptopa może wymagać ekspresowej dostawy do sklepów na całym świecie. Fabryki w Azji produkują ogromne ilości sprzętu elektronicznego, który zazwyczaj płynie kontenerowcami, ale pierwsze partie najbardziej pożądanych urządzeń (smartfonów, konsol do gier itp.) często lecą samolotem, aby sprostać popytowi tuż po premierze. Poza sprzętem konsumenckim, drogą lotniczą przewozi się też podzespoły elektroniczne o wysokiej wartości – np. mikroprocesory, układy scalone, komponenty komputerowe – zwłaszcza jeśli są one potrzebne “just in time” do podtrzymania produkcji w innym kraju. Samoloty transportują również sprzęt precyzyjny i optyczny (np. specjalistyczne urządzenia pomiarowe, aparaturę naukową), który jest cenny i podatny na uszkodzenia. Wybór transportu lotniczego minimalizuje drgania i wstrząsy długiej podróży, a także zapewnia szybką dostawę – to czynniki kluczowe przy wrażliwych technologiach.
Towary luksusowe i wysokiej wartości
Kolejną grupą ładunków często wysyłanych drogą powietrzną są towary luksusowe oraz inne przedmioty o bardzo wysokiej wartości jednostkowej. Zaliczają się tu różnego rodzaju dobra premium, na których szybkim i bezpiecznym transporcie zależy ich właścicielom. Przykładem mogą być ekskluzywne markowe ubrania i dodatki znanych projektantów – domy mody często korzystają z transportu lotniczego, aby najnowsze kolekcje błyskawicznie trafiły z pracowni w Europie do butików w Azji czy Ameryce (i odwrotnie). Podobnie jest z luksusowymi kosmetykami czy perfumami, których zapasy są uzupełniane ekspresowo dzięki wysyłce samolotami. Bardzo często drogocenna biżuteria, zegarki z wyższej półki czy dzieła sztuki (obrazy, rzeźby) są przewożone drogą lotniczą ze względów bezpieczeństwa – im krócej wartościowy towar jest w drodze, tym mniejsze ryzyko kradzieży lub uszkodzenia. Linie lotnicze oraz firmy spedycyjne oferują specjalne procedury zabezpieczające dla takich ładunków, włącznie z konwojem na płycie lotniska czy monitoringiem przesyłki. Niektóre luksusowe samochody sportowe również transportuje się samolotami, gdy właścicielowi zależy na czasie dostawy do innego kraju lub kontynentu. Generalnie, jeśli produkt jest bardzo cenny, a jego sprzedaż lub użycie nie może czekać – droga lotnicza jest często preferowanym rozwiązaniem.
Przesyłki ekspresowe i kurierskie
Transport lotniczy obsługuje także niezliczone przesyłki kurierskie i pocztowe, które każdego dnia krążą między miastami i kontynentami. Międzynarodowe firmy kurierskie wykorzystują nocne loty cargo do przewozu listów i paczek – dzięki temu np. ważne dokumenty mogą dotrzeć z Europy do Ameryki czy Azji w mniej niż 24 godziny. Dla biznesu jest to ogromna korzyść, gdyż umożliwia sprawny obieg umów, ofert czy próbek produktów na globalną skalę. W dobie rozkwitu e-commerce również wiele paczek z zakupami internetowymi pokonuje część trasy samolotem, zwłaszcza gdy są to zamówienia między kontynentami lub w ramach usług premium z krótkim czasem dostawy. Drogą lotniczą wysyłane są ponadto próbki i prototypy – na przykład wzory nowych produktów prezentowane klientom na targach międzynarodowych często trzeba dostarczyć bardzo szybko, więc trafiają one na pokład samolotu. Również pilnie potrzebne części zamienne (np. elementy linii produkcyjnej, części do maszyn, podzespoły do naprawy samolotów – tzw. przesyłki AOG) wysyła się drogą powietrzną, aby zminimalizować przestoje i straty. Choć pojedyncza przesyłka kurierska jest niewielka, zsumowane wolumeny takiego drobnego cargo sprawiają, że fracht lotniczy pełni ważną funkcję w codziennym funkcjonowaniu firm i konsumentów.
Transport lotniczy cargo ma więc bardzo zróżnicowany charakter – od żywności, przez leki i elektronikę, po wartościowe dobra i zwykłe paczki. Wspólnym mianownikiem jest pilna potrzeba dostawy lub szczególne wymagania co do przewozu. Samoloty mogą oczywiście zabrać ograniczoną ilość ładunku (w porównaniu do statków), ale w zamian oferują szybkość i globalny zasięg. W praktyce, choć udział transportu lotniczego w masie przewożonych towarów jest niewielki, to stanowi on około 30-35% wartości światowego handlu – wynika to z faktu, że drogą powietrzną lecą często towary drogie, specjalistyczne lub unikalne.
Podsumowując, o wyborze między transportem morskim a lotniczym decyduje przede wszystkim charakter towaru i wymagania czasowe. Drogą morską płyną towary masowe, ciężkie lub mniej pilne – morze to krwioobieg globalnej gospodarki dla surowców i wielkich ładunków. Drogą lotniczą natomiast lecą produkty wymagające ekspresowej dostawy, wysokiej wartości albo takie, które nie mogą czekać. Oba środki transportu wzajemnie się uzupełniają, zapewniając firmom i konsumentom dostęp do towarów z całego świata.
Oferta firmy ALLcom: Planując wysyłkę towarów statkiem lub samolotem, warto skorzystać z pomocy doświadczonego operatora logistycznego. Firma ALLcom z Gdyni specjalizuje się w organizacji transportu morskiego i lotniczego na skalę międzynarodową, zapewniając kompleksową obsługę spedycyjną. ALLcom oferuje przewóz ładunków pełnokontenerowych (FCL), drobnicowych (LCL) oraz ponadgabarytowych do niemal każdego zakątka świata. Dzięki ponad 30-letniemu doświadczeniu i sieci zaufanych partnerów, firma gwarantuje sprawną realizację transportu – od odbioru ładunku, poprzez odprawy celne i ubezpieczenie, aż po dostawę door-to-door.
Jeśli zależy Ci na bezpiecznym i terminowym dostarczeniu ładunku drogą morską lub lotniczą, ALLcom zapewni fachowe wsparcie na każdym etapie tej drogi.