Czym jest gestia transportowa?
Gestia transportowa jest niezbędnym elementem umowy kupna-sprzedaży. Zastrzega ona konieczność organizacji przewozu towaru oraz obowiązek opłaty za wszelkie koszty transportu. W czasie negocjacji kontraktu, strony ustalają, kto przyjmie gestię towarową i jaką gestię przyjmą. Ten partner handlowy, który przyjmuje gestię, staje się odpowiedzialny za organizacje transportu. Przygotowując umowę o kupnie i sprzedaży, określa się także wartość samej gestii transportowej, tj. bada się stawki przewozowe i szacuje koszty, w tym te związane z ewentualnym uszkodzeniem oraz zgubieniem towaru.
Rodzaje gestii transportowej
Strony kontraktu mogą przyjąć gestię transportową własną lub gestię transportową mieszaną. W przypadku tej pierwszej któryś z partnerów handlowych przyjmuje na siebie kwestie związane z transportem towaru. W sytuacji drugiej – sprzedający ma obowiązek dostarczyć sprzedawany towar do miejsca załadunku, gdzie odbiera go kupujący. Istnieje również trzeci wariant gestii – gestia transportowa obca, gdzie za cały proces transportu odpowiada zewnętrzna firma spedycyjna.
Zalety i niebezpieczeństwa gestii transportowej
Wraz z nałożonymi na stronę przyjmującą gestię obowiązkami, idą także określone prawa. Ten z partnerów handlowych, który jest w posiadaniu gestii transportowej, może m.in. użyć własnych środków transportu do przewozu towaru oraz wpływać nie tylko na cały proces transportu, ale i transakcji handlowej. Jak możemy przeczytać w oficjalnym dokumencie od Enterprise Europe Network, Transport, ubezpieczenia i spedycja w handlu międzynarodowym – strona kontraktu posiadająca gestię transportową może także uzyskać oszczędności, jeśli zorganizuje przewóz po cenie niższej niż ta, która została wkalkulowana w cenę towaru. Możliwe jest także utworzenie przesyłki zbiorowej.
Przyjęcie gestii transportowej wiąże się również z ryzykiem – głównie związanym z niestabilnością cen, np. wzrostu cen usług transportowych związanych z zmienną inflacją.
Incoterms 2020
Ustalenia w sprawie gestii transportowej najczęściej opiera się na międzynarodowych warunkach sprzedaży Incoterms, którego autorem jest Międzynarodowa Izba Handlowa. Najnowsza, ósma nowelizacja, to Incoterms 2020, określająca 11 reguł handlowych. Najważniejszą zmianą, którą wprowadza Incoterms 2020, w stosunku do Incoterms 2010, jest rozwinięcie reguły FCA (dostarczone do przewoźnika).