W ramach transportu krajowego, jak i międzynarodowego przewożone są różnego rodzaju towary o charakterystycznych cechach. Wśród nich znajdują się zarówno ładunki wymiarowe, jak i o niestandardowej wielkości. W takim przypadku nie oznacza to jednak, że nie ma możliwości ich przewiezienia. Wówczas realizowany jest tzw. transport ponadgabarytowy. Co to jest i jakie przepisy regulują przewożenie ładunków tego typu?
Czym jest transport ponadgabarytowy?
Transport ponadgabarytowy, czyli inaczej nienormatywny to przewóz towarów realizowany pojazdami lub też zespołem pojazdów w przypadku, gdy naciski osi z ładunkiem lub bez niego przekraczają przewidziane i dopuszczalne dla konkretnej drogi normy ujęte w przepisach dróg publicznych. To również sytuacja, gdy wymiary lub rzeczywista masa całkowita pojazdu wraz z przewożonym ładunkiem, lub bez niego są większe niż dopuszczalne w aktualnych przepisach o ruchu drogowym.
Realizując przewóz ponadgabarytowy, konieczne jest uwzględnienie nie tylko wymogów nakładanych na przewoźników przez ustawodawców. Należy w tym przypadku także dokładnie zaplanować cały proces logistyczny, aby transport ładunku o niestandardowej wadze, czy też w miarach odbył się w sposób bezpieczny, ale też możliwie najbardziej ekonomiczny.
Jakie wymiary ma transport ponadgabarytowy?
Transport ponadgabarytowy dotyczy wszystkich pojazdów, które razem z przewożonym ładunkiem przekraczają wagę 42 ton ciężaru całkowitego, uwzględniając wagę paliwa i kierowcy oraz wymiary takie jak 16,5 m długości całkowitej, 2,5 m szerokości i 4 m wysokości.
Najczęściej w ramach transportu ponadgabarytowego przewożone są różnego rodzaju maszyny budowlane, części konstrukcyjne, gotowe elementy architektoniczne, zbiorniki czy sprzęty i maszyny.
Przepisy i zezwolenia a transport ponadgabarytowy
Aspekty związane z przewozem ładunków o charakterze ponadgabarytowym reguluje ustawa z dn. 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym. W Dokumencie znajduje się siedem rodzajów zezwoleń na taki transport wydawanych w zależności od stopnia przekroczenia wymiarów, wagi i nacisku osi pojazdu w odniesieniu do transportu normatywnego.
Zezwolenia I i II dotyczą ładunków podzielnych, natomiast od III do VII to zezwolenia dedykowane przewozom niepodzielnym. W zależności od rodzaju zezwolenia stosowny dokument wydawany jest przez zarządcę drogi, starostę, Naczelnika Urzędu Celnego czy GDDKiA. Zezwolenie musi posiadać podmiot, który wykonuje transport ponadgabarytowy.
Co zawiera zezwolenie na przewóz ponadgabarytowy?
W zezwoleniu na transport ponadgabarytowy obowiązkowo powinny znajdować się takie dane jak czas trwania transportu, wyszczególniona trasa przejazdu oraz liczba przejazdów, a także informacja o pojeździe, którym realizowany jest transport. Niezbędny jest również zapis o kryteriach dostosowania infrastruktury drogowej. Jeżeli zachodzi taka konieczność, w zezwoleniu musi znajdować się również sposób pilotowania.
Należy pamiętać, że międzynarodowy transport ponadgabarytowy musi uwzględniać przepisy dotyczące tego typu przewozu obowiązujące w państwach, na których terenie będzie realizowany.